Co może mieć wspólnego korektor tekstów z ratowaniem świata? Z wyglądu nie przypomina superbohaterów z komiksów Marvela czy DC Comics. Mają oni supermoce i walczą z superłotrami. Czy wiesz, że korektor też ratuje świat od zagłady!. Gdyby nie on, w tekstach panowałby chaos, a światem słów rządziłyby błędy. Kogo chciałbyś wpuścić do swojego tekstu? Superbohatera czy superzłoczyńczę?
Superbohaterowie się nie starzeją
Wyraz superbohater jest dosłownym tłumaczeniem angielskiego słowa superhero. Wszedł do naszego języka wraz z „narodzinami” pierwszych superbohaterów. A wydarzyło się to w latach 30. XX wieku w Ameryce. Pierwszych superbohaterów stworzyła firma DC Comics. W 1938 roku ukazały się pierwsze komiksy z postacią Supermana, a rok później świat poznał Batmana. Jak na staruszków mają się oni całkiem dobrze i nie zanosi się na to, aby sława o nich przeminęła. Z czasem dołączyli do nich nowi superbohaterowie i superbohaterki, jak np. Wonder Woman, Catman czy Aquaman.
Superbohaterowie tak bardzo przypadli do gustu czytelnikom, że konkurencja DC Comics zaczęła spoglądać z zazdrością na postacie Supermana czy Batmana. Niedługo potem firma Marvel (wówczas Marvel Publishing) „wypuściła” na świat własnych superbohaterów: najpierw pojawił się Kapitan Ameryka, a później Spider-Man, Hulk, Iron Man. Do tej pory firma Marvel stworzyła około 100 postaci superbohaterów i superzłoczyńców.
Kim jest superbohater, a kim — superzłoczyńca?
Dobry słownik definiuje pojęcie superbohater następująco:
to pierwotnie bohater komiksu (a później także opartego na nim filmu lub serialu animowanego, fabularnego itp.), który walczy ze złem, korzystając ze swoich ponadprzeciętnych zdolności (np. umiejętności latania czy nadludzkiej siły); cechą superbohatera jest także charakterystyczny kostium oraz wyposażenie w pomagający mu sprzęt.
Czy ten opis nie pasuje idealnie do korektora tekstów? Dba on o poprawność i czytelność treści udostępnianych czytelnikom. Słowa mają wielką moc. A jak powiedział wujek Ben do Petera Parkera (tak brzmi pełne imię i nazwisko Spider-Mana):
Z wielką mocą wiąże się wielka odpowiedzialność!
Korektor tekstów stoi na straży porządku w świecie tekstów, a narzędziem jego działania jest język. Ma do tego odpowiednie umiejętności, nabywane latami podczas studiów, różnych kursów i lat praktyki, oraz odpowiedni sprzęt — komputer, programy, słowniki, publikacje językowe. Korektor tekstów ściga panoszących się w tekstach superzłoczyńców.
Kim są superzłoczyńcy? Przyjmują oni w tekstach oblicza różnych błędów: interpunkcyjnych, ortograficznych, składniowych, fleksyjnych czy edytorskich. Gnieżdżą się w nich, by podstępem zawładnąć intelektem czytelników. O to im właśnie chodzi. Tak zdezorientować czytelnika, pokazując mu różne sposoby zapisu wyrazów, by całkiem zapomniał o zasadach językowych i przeszedł na ich stronę, czyli zaczął pisać tak, jak robią to złoczyńcy, nieszanujący praw rządzących w języku, a ostatecznie opowiedział się po „ciemnej” stronie mocy.
Superzłoczyńczy często zakradają się także do imion postaci z komiksów Marvela i DC Comics. A winni temu są sami ich twórcy. Piszemy Batman i Superman, ale Spider-Man i Iron Man.
Chcesz być superbohaterem? Pisz poprawnie i ciekawie
W języku polskim funkcjonuje wiele słów z cząstką super-, np.:
- superbohater, supermoc, supersiła, superoferta, supercena czy supermarket.
Łaciński przedrostek super-, znaczący ‘nad, dodatkowo’, piszemy łącznie z rzeczownikami i przymiotnikami, ale jeśli cząstka super- łączy się z nazwami własnymi, to obowiązuje pisownia z łącznikiem, bez spacji przed i za łącznikiem (łącznik to ta najkrótsza kreska: -), np.:
- super-Amerykanin, super-Polak, super-Europejczyk, super-Francuz.
Współcześnie cząstka super jest błędnie zapisywana z różnymi wyrazami — rozłącznie albo z łącznikiem. Zwróć uwagę także na poprawną odmianę wyrazów z tą cząstką. Fleksji podlega tylko drugi człon, a więc:
- To jest superbohater.
- Widzę superbohatera.
- Supermarket jest zamknięty.
- Wszystkie supermarkety są otwarte.
- Ten samochód jest superszybki.
- Jadę superszybkim samochodem.
Super występuje w języku także jako samodzielny wyraz. Jest wówczas przysłówkiem i znaczy: ‘nadzwyczajnie, znakomicie, świetnie, ekstra’ (Wielki słownik języka polskiego PWN). Takie użycie dopuszcza się na poziomie normy potocznej. Jednak współcześnie słowo super jest nadużywane. Naprawdę nie wszystko wokół nas musi być „super”!
- Ale super wyglądasz!< /li>
- Zrobiłeś to super!
Modne super przestało być… super! Stało się wręcz nudne, ponieważ charakteryzuje opisywany przedmiot czy osobę bardzo ogólnie . A jeśli wszystko wokół nas jest takie samo, to przestaje być atrakcyjne. Zamiast super w funkcji przysłówka można użyć innych określeń, jak chociażby: ciekawie, ładnie, interesująco, inteligentnie, prawdziwie, wciągająco, oszałamiająco. Niektóre z wymienionych wyrazów są dłuższe, ale również przekazują więcej informacji niż krótkie i nudne super.